Categories: Güncel

Türkçe – Kürtçe (Kurmanci) – İngilizce Coğrafi Terimler

 

Türkçe Kürtçe (Kurmanci) İngilizce Açıklama/Kullanım
Ateş Agir Fire Örnek: Agirê çiyayê (Dağın ateşi).
Su Av Water Örnek: Avê çemê (Nehir suyu).
Toprak Ax Soil Örnek: Axê zeviyê (Tarla toprağı).
Dere Best Brook Kürtçe’de “best” genellikle küçük akarsular için kullanılır.
Çöl Beyaban Desert Örnek: Beyabana Sûriyê (Suriye Çölü).
Kaynak Çavkanî Spring Örnek: Çavkaniya avê (Su kaynağı).
Nehir Çem River Örnek: Çemê Dîcle (Dicle Nehri).
Dağ Çiya Mountain Örnek: Çiyayê Agirî (Ağrı Dağı). Not: Sorani lehçesinde “Shax” kullanılır.
Ağaç Dar Tree Örnek: Darê sêvê (Elma ağacı).
Orman Daristan Forest Örnek: Daristana Mezra (Mezra Ormanı).
Ova Deşt Plain Örnek: Deşta Mûşê (Muş Ovası). Not: Zazaca’da “Deş”.
Manzara Dîmen View Örnek: Dîmena çiyayan (Dağ manzarası).
Yer Erd Ground Örnek: Erdê zeviyê (Tarla yeri).
Gök Esman Sky Örnek: Esmana şîn (Mavi gök).
Uzay Feza Space Modern bir terim olarak kullanılır.
Gezegen Gerstêrk Planet Örnek: Gerstêrkê Erdê (Dünya gezegeni).
Tepe Gir Hill Örnek: Girê Spî (Beyaz Tepe).
Ada Girav Island Örnek: Girava Kîbrîs (Kıbrıs Adası).
Ot Giya Grass Örnek: Giya çolê (Çöl otu).
Göl Gol Lake Örnek: Gola Wanê (Van Gölü). Not: Zazaca’da “Deryaçe”.
Ay Heyv Moon Not: “Heyv” aynı zamanda “ay” (takvim) anlamında da kullanılır.
Uçurum Kendal Cliff Örnek: Kendalê çiyayê (Dağ uçurumu).
Taş Kevir Stone Örnek: Kevirê mezin (Büyük taş).
Çiçek Kûlîlk Flower Örnek: Kûlîlkên baxçê (Bahçe çiçekleri).
Vadi Newal Valley Örnek: Newala Bazîd (Bazid Vadisi).
Kıta Parzemîn Continent Örnek: Parzemîna Asya (Asya Kıtası).
Yaprak Pel Leaf Örnek: Pelê darê (Ağaç yaprağı).
Dalga Pêl Wave Örnek: Pêlên deryayê (Deniz dalgaları).
Sahil Perav Beach Örnek: Peravê Deryaya Navîn (Akdeniz Sahili).
Bitki Riwek Plant Örnek: Riwekên çolê (Çöl bitkileri).
Samanyolu Riya bayê Milky Way Not: Kelime çevirisi “Kuş Yolu” anlamına gelir.
Güneş Roj Sun Örnek: Roj hilate (Güneş doğdu).
Yıldız Stêrk Star Örnek: Stêrkên esmanê (Gökyüzündeki yıldızlar).
Dal Şax Branch Örnek: Şaxê darê (Ağaç dalı).
Mağara Şikeft Cave Örnek: Şikefta Zînê (Zîn Mağarası).
Şelale Şirav Waterfall Örnek: Şirava Bêhramî (Behram Şelalesi).
Tohum Tov Seed Örnek: Tovê genimê (Buğday tohumu).
Kaya Zinar Rock Örnek: Zinarê çiya (Dağ kayası).
Yayla Zozan Plateau Kültürel Not: Yazın hayvan otlatılan yüksek düzlükler. Örnek: Zozana Dersimê.

Önemli Notlar

  1. Lehçe Farklılıkları:
    • Sorani: “Dağ” için Shax, “Nehir” için Rûbar.
    • Zazaca: “Dağ” için Ko, “Göl” için Deryaçe.
  2. Kültürel Bağlam:
    • Zozan: Yalnızca coğrafi bir terim değil, aynı zamanda Kürt göçebe kültürünün sembolüdür.
    • Roj (Güneş): Mitolojide “ışık” ve “yaşam kaynağı” olarak kutsal kabul edilir.

Bu sözlük, coğrafi terimlerin temel karşılıklarını içerir. Detaylı kullanım için bölgesel varyasyonlar dikkate alınmalıdır.

Dersim Gazetesi

Recent Posts

Dersim’deki Urartu Mağaraları Turizme Açılıyor

Dersim’in Çemişgezek ilçesinde, Tağar Çayı Vadisi’nin sarp kalker kayalıklarına oyulmuş ve halk arasında “İn Delikleri”…

2 saat ago

Yetenek Sizsiniz Büyük Ödülü Ne Kadar?

Televizyon tarihinin en çok izlenen ve en çok konuşulan yarışmalarından biri olan Yetenek Sizsiniz, büyük…

1 gün ago

Munzur’un Baharında Doğa Uyanıyor: Dersim’in Ovacık İlçesi Doğaseverlerin Uğrak Noktası Oldu

Munzur Dağları’nın eteklerinde yer alan Ovacık ilçesi, karların erimesiyle birlikte baharın tüm renklerini sergilemeye başladı.…

1 gün ago

Çocuk Nüfusunda En Düşük Oran Dersim’de: TÜİK 2024 Verileri Açıklandı

Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) “İstatistiklerle Çocuk 2024” bülteni, Türkiye’deki çocuk nüfusuna dair önemli verileri ortaya…

1 gün ago

1 Milyon ve 500 Bin TL’nin Aylık Getirisi Ne Kadar?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 13 ay aranın ardından politika faizinde artışa gitti. 350 baz…

2 gün ago

Zazaca hitap ve onay sözleri

Doğrulama ve Onaylama Heqê to yo — Haklısın. Xebera to ya — Doğru söylüyorsun. Zey…

2 gün ago