Kürtçe Atasözleri Sözlüğü (Alfabetik Sıralı)
- “Agir berda kayê, xwe da ber bayê”
Türkçe: “Ateşi oyuna bıraktı, kendini rüzgâra verdi.”
Anlam: Dikkatsizce davranan kişi, tehlikelere açık hale gelir. - “Aqlê sivik barê girane”
Türkçe: “Hafif akıl, ağır yüktür.”
Anlam: Bilgisizlik veya düşüncesizlik, kişiye zarar verir. - “Aşê dîna bi xwe digere”
Türkçe: “Ahmak aş, kendi kendine kaynar.”
Anlam: Cahil kişi, kendi sorunlarını kendi yaratır. - “Av bi bêjîngê nayê civandin”
Türkçe: “Su, çıngırakla toplanmaz.”
Anlam: Bazı işler sessizce ve sabırla yapılmalıdır. - “Ava da ser serî; çi bihistek çi çar tilî”
Türkçe: “Su başa döküldü; ne bir parmak ne de dört parmak.”
Anlam: İş işten geçti, geri dönüş yok. - “Ba ji tehtê çi dibe?”
Türkçe: “Tahtadan rüzgâr ne olur?”
Anlam: Önemsiz şeylerden büyük sonuçlar beklenmez. - “Baran ser bahrê dibare”
Türkçe: “Yağmur denize yağar.”
Anlam: İhtiyaç sahibine değil, zengine yardım edilir. - “Bedewê çav kil kir, dilê xortan tev kul kir”
Türkçe: “Güzel gözlerini kapattı, gençlerin yüreklerini yaktı.”
Anlam: İmkansız aşk acı verir. - “Bela tên serê mêra”
Türkçe: “Belalar yiğitlerin başına gelir.”
Anlam: Cesur insanlar daha çok sınanır. - “Bext nadim bi text”
Türkçe: “Talihi tahtla değişmem.”
Anlam: Mutluluk maddiyattan üstündür. - “Bira hespê çê be bila bê nal be”
Türkçe: “Atın iyiyse nalı olmasa da olur.”
Anlam: Kaliteli şeyler ekstra süse ihtiyaç duymaz. - “Bûk li ser hespê ye, kes nizane nasîbê kê ye”
Türkçe: “Gelin atın üstünde, kimse kime nasip olacağını bilmez.”
Anlam: Hayatta hiçbir şey kesin değildir. - “Çêlekê mara bê jahr nabin”
Türkçe: “Yılanın sütü zehirsiz olmaz.”
Anlam: Kötü niyetli kişilerden iyilik beklenmez. - “Derdê dilekî, jî barê deh mîlan girantir e”
Türkçe: “Bir gönlün derdi, on deve yükünden ağırdır.”
Anlam: Duygusal acılar fiziksel yükten daha zordur. - “Dinya guleke, bêhn bike û bide hevalê xwe”
Türkçe: “Dünya bir güldür, kokla ve arkadaşına ver.”
Anlam: Hayatın güzelliklerini paylaş. - “Erd birinc be, av rûn be”
Türkçe: “Toprak pirinç olsun, su yağ olsun.”
Anlam: Bolluk ve bereket dileği. - “Gotin zirar e, kirin kar e”
Türkçe: “Söz zarardır, iş kârdır.”
Anlam: Eylem, sözden daha değerlidir. - “Her dar sîyê ji koka xwe re nake”
Türkçe: “Hiçbir ağaç köküne gölge etmez.”
Anlam: Kimse kendi çıkarını zedelemez. - “Ji rovî fenektir tune ji eyarê wî pirtir tune”
Türkçe: “Tilkiden kurnazı yok, tilkinin dostundan haincesi yok.”
Anlam: Düşmanın dostundan şüphe et. - “Kevir çiqasî jî di avê de bimîne, dîsa nerm nabe”
Türkçe: “Taş ne kadar suda kalırsa kalsın yumuşamaz.”
Anlam: İnatçı kişiler değişmez. - “Malê axê diçe canê xulam diêşe”
Türkçe: “Beyin malı gider, kölenin canı yanar.”
Anlam: Zenginlerin kaybı, yoksulları etkiler. - “Mirov xwe bi destê xwe ne xurîne xura mirov naşkê”
Türkçe: “İnsan kendi eliyle kendini yemez, başkası da yiyemez.”
Anlam: Kendine zarar vermek kolay değildir. - “Rêya dirêj bi gavên biçûk dest pê dike”
Türkçe: “Uzun yol küçük adımlarla başlar.”
Anlam: Büyük hedefler sabırla gerçekleşir. - “Şêr şêre, çi jine, çi mêre”
Türkçe: “Aslan aslandır, ister dişi ister erkek olsun.”
Anlam: Yetenek cinsiyetle sınırlı değildir. - “Zimanê dirêj darkukê serê xwedyê xwe ye”
Türkçe: “Uzun dil, sahibinin boynunda darağacıdır.”
Anlam: Geveze insanlar başlarını belaya sokar.
