Gağan Coşkusu Dersim’de Yeniden Yaşatıldı

Dersim’de yeni yıl, yüzyıllardır kuşaktan kuşağa aktarılan Gağan ritüeliyle karşılandı. Yöre halkının inanışında yeni yılın simgesi olarak kabul edilen Gağan dolayısıyla bir araya gelen yurttaşlar, çerağlar uyandırdı, barış ve kardeşlik için dualar etti, lokmalarını paylaştı.

Gağan, Hicri Takvime Göre Yeni Yılın Habercisi

Hicri takvime göre yeni yıla giriş olarak kabul edilen Gağan, her yıl Aralık ayının son haftası ile Ocak ayının ilk haftası arasında kutlanıyor. Dersim’de bu kapsamda düzenlenen etkinliklerin önemli duraklarından biri yine Gola Çetu Ziyaretgâhı oldu.

Gola Çetu’da Çerağlar Uyandırıldı

Yaşlısından çocuğuna çok sayıda yurttaş, yanlarında getirdikleri lokmalarla Gola Çetu Ziyaretgâhı’nda bir araya geldi. Yapılan konuşmaların ardından çerağlar uyandırıldı, getirilen lokmalar tüm canlara pay edilerek ikrarlar yerine getirildi.

Gağan’ın Anlamı Paylaşıldı

Gağan ayı dolayısıyla yapılan lokma dağıtımına sanatçılar Metin Kahraman ve Kemal Kahraman ile araştırmacı-yazar Cemal Taş da katıldı. Lokma duasını yazar Mehmet Mükan verirken, Cemal Taş Gağan ayına ilişkin temennilerini dile getirdi. Sanatçı Kemal Kahraman ise Gağan’ın tarihsel ve inançsal anlamına dair kapsamlı bir bilgilendirme yaptı.

“Yeni Yıl Süreci Gağan ile Başlar”

Kemal Kahraman konuşmasında, Alevi inancındaki yeni yıl anlayışına dikkat çekerek şunları söyledi:
“Yeni yıl Alevi ibadet takvimine göre Gağan’da değil, Newroz’dadır. Ancak yeni yıla geçiş süreci Gağan ile başlar, Xızır ile devam eder ve Hawtemal ile tamamlanır. Bu üç aylık ibadet sürecinin ilk adımı Gağan’dır.”

“Barış ve Kardeşlik İçin Dua Ettik”

Etkinliğe katılan yurttaşlar, Gağan’ın kendileri için en önemli ritüellerden biri olduğunu vurguladı. Beşer Yoltay, “Eskiden Gağan’da niyazlar yapılırdı, her şey çok daha farklıydı. Bugün gençlerimiz ve toplumumuz için dua ettim, kötülüklerin üzerimizden kalkmasını diledim” dedi.

Zarife Kaçar ise, “Ailem, çocuklarım, komşularım ve bütün insanlar için dua ettim. Kötülüklerden korusun, zalimleri bizden uzaklaştırsın, güzel günler getirsin” ifadelerini kullandı.

“Bir Toplum Ritüelleriyle Ayakta Kalır”

Hüseyin Çağlayan da Gağan’ın toplumsal önemine dikkat çekerek, “Gağan bizim ritüelimizdir. Bir toplum kültürüyle, diliyle ve ritüelleriyle ayakta kalır. Bu yüzden her yıl yaşatılmasını istiyoruz. Barış, bereket ve komşuluk gelsin” diye konuştu.

Yazar Mehmet Mükan ise geçmişle bugün arasındaki farklara değinerek, “Eskiden köylerde Gağan büyük bir coşkuyla kutlanırdı. Şimdi köyler boşaldı, yaşlılar kalmadı. Birçok değerimizle birlikte bu gelenekler de kaybolma tehlikesi yaşıyor” dedi.

Üç Aylık İbadet Takviminin Başlangıcı

Dersim’in yanı sıra Sivas, Erzincan, Bingöl ve Muş’ta da kutlanan Gağan, Alevi inancına göre üç ay süren ibadet takviminin başlangıcı olarak kabul ediliyor. Yüzyıllardır yaşatılan Gağan geleneği, bu yıl da Dersim’de dayanışma, paylaşım ve yeni yılın bereketine dair umutlarla karşılandı.