Naci Görür: Tunceli’yi depreme hazırlayın, Tunceli risk altında

TV100’de “Az Önce Konuştum” programının konuğu Yer bilimci ve Bilim Akademisi üyesi Prof. Dr. Naci Görür, Candaş Tolga Işık’ın sorularını yanıtladı.

Naci Görür’ün açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:

“Büyük bir ihtimalle o bölgede dumanlı fayı var. Dumanlı fayı Gümüşhane’nin hemen yakınından gelir, Kuzey Anadolu fayına birleşir. O fay Erzincan’ın biraz batısında Kuzey Anadolu fayıyla birleşir. Erzincan ile Bingöl arasında Yedisu fayı vardır. Deprem olan faya görece olarak yakın. O Yedisu fayı en son depremi 1784’te üretmiştir ve deprem tekerrür periyodu da dolmuştur.

“TUNCELİ’Yİ DEPREME HAZIRLAYIN”

7’nin üzerinde bir depremden bahsediyorum. Onun için ben birkaç gün önce söyledim, ‘Tunceli’ye dikkat edin, Tunceli’yi depreme hazırlayın, Pülümür’ü depreme hazırlayın. Bunlar gerçekten tehdit altında.’ Aynen Hatay’a, Kahramanmaraş’a ve Elazığ’a söylediğimiz gibi. Tunceli’ye sahip çıkın, Tunceli önemli. Tunceli tam riskin altında.”

Naci Görür, Halk TV’de katıldığı programda şunları söylemişti:

Sırf Tunceli halkına buranın depremselliğini anlatmak ve orayı yönetenlere neler yapmak gerektiğini söylemek, insanlarımızın can güvenliğinin bir ölçüde sağlanmasını istemek. İnsanlarımızı deprem bakımından bilgilendirmek, deprem kültürü kazanmalarını sağlamak için ben bu yaşımda mümkün olduğunca birçok yeri gezip, halkın ve yöneticilerin isteğiyle gidip anlatıyorum.

Gittik Tunceli’ye. Resmi kanaldan bizimle hiç ilgilenilmedi. Hatta konferans vereceğimiz salon dahi bize sunulmadı ve caddede yaptık ancak halkın ilgisi fazlaydı. Şimdi bu bölge, gerçekten benim rüyalarımı kaçırıyor. Düşündüğüm zaman ilk aklıma gelen orası oluyor.

“DÜNYANIN EN AKTİF FAY HATLARINDAN BİRİ”

Bingöl Karlıova’dan itibaren Kuzey Anadolu Fay Hattı geliyor ve 1600 km boyunca uzanan, dünyanın en aktif fay hatlarından biri. Zaten bizim ülkemizde büyük depremler ne zaman olmuşsa hep bu fay hattında meydana gelmiştir.

Bu Karlıova’dan başlayıp Hatay’a gelen ve son 6 Şubat tarihli Kahramanmaraş depremlerini üreten Doğu Anadolu Fay Hattı var. Bu ikisinin kesiştiği yer Bingöl’ün Karlıova bölgesi. Tunceli ise bu iki fay hattının tam arasında kalıyor.

Erzincan ve Bingöl Karlıova arasında kalan ve bizlerin Yedisu Fayı adını verdiğimiz bir hat ve burası uzun zamandır deprem üretmemiştir. Çok büyük bir stres biriktirmektedir. En son deprem burada 1784 yılında meydana geliyor ve bu fay yaklaşık 250 senede bir deprem üretiyor.

“BURADA DEPREM OLURSA EN AZ 7.4 BÜYÜKLÜĞÜNDE OLACAK”

Bu da demek oluyor ki bugünlerde çok büyük bir deprem tehlikesi var. Bütün yer bilimciler burada deprem bekliyorlar. Uluslararası literatür de dahil olmak üzere böyle bir beklenti var. Düşünün ki Erzincan ve Karlıova arasındaki kısım kırılacak. 1939 ve 1982 depremlerinin de stres yüklediği ancak buna rağmen kırılmayan bir fay.

En az 7.4 büyüklüğünde bir deprem bekleniyor burada. İkincisi ise Tunceli’de bir Ovacık Fay’ı bulunuyor ve son depremlerin ardından büyük bir stres yüklenmiş olabilir. Bu yavaş bir fay, stresi çok yavaş biriktiriyor ve birkaç bin yılda bir kere 7’nin üzerinde deprem üretiyor. Ancak en son meydana gelen büyük depremi bilmiyoruz buradan fakat üzerinden çok zaman geçmiş.

“EN TEHLİKELİ ŞEHİR TUNCELİ”

Üçüncüsü ise Nazımiye Fay’ı. Tunceli’yi çepeçevre sarıyor. Ne zaman deprem üreteceğini bilmiyoruz çünkü çalışılmamış. Bu nedenle Karlıova ve Bingöl arasındaki kesim çok korktuğumuz bir bölge. Son depremlerin ardından burası stres biriktirmiş olabilir ve çok tehlikeli durumda.

Tunceli bu tehlikeli fayların ortasında duruyor. Yer bilimciler olarak bizler, bu ülkenin evlatları olarak halkımızı ve devletimizi, yerel yönetimlerimizi uyarmak mecburiyetimizdeyiz. Gece yatağa girdiğim zaman hep bunları düşünüyorum çünkü herhangi bir sabah burada bu depremler olabilir. Bilimsel kanıtlar var.