| Kürtçe | Türkçe | Açıklama |
|---|---|---|
| ax | toprak | En yaygın kullanılan kelime |
| erd | yer / dünya / toprak | Daha edebi / dini bağlamda |
| zemîn | zemin / yer | Yüzey anlamında |
| axê reş | kara toprak | Verimli, koyu renkli toprak |
| axê sor | kırmızı toprak | Demirce zengin, kurak bölgelerde |
| zevî | tarla | Ekin dikilen toprak |
| gur | mezar / toprak altı | Ölüm ve definle ilgili |
| gundik | toprak parçası | Küçük tarla |
| diz | tepe / toprak yığıntısı | Doğal ya da yapay yığın |
| deşt | ova | Geniş, düzlük alan |
| qad | arazi | Hukuki / resmi bağlam |
| xak | toprak (Arapça kökenli) | Özellikle dini şiirlerde kullanılır |
| gund | köy | Toprağa bağlı yerleşim yeri |
| Kürtçe Fiil | Türkçe Anlamı | Açıklama |
|---|---|---|
| kêşîn | kazmak | Toprağı kazmak |
| xistin avêtin | toprak saçmak | Mezar üzerine ya da genel anlamda |
| kevîn | düşmek (toprağa) | Yere, toprağa düşmek |
| avdanîn | sulamak | Tarlayı, toprağı sulamak |
| keftin | toprağa düşmek | (örn. yere düşmek) |
| hejandin | ekmek | Tohumları toprağa bırakmak |
| birîn | sürmek | Toprağı işlemek |
| girtin | örtmek | Toprakla örtmek |
| pêkanîn | dikmek | Bitkiyi toprağa dikmek |
| şikandin | kırmak / parçalamak | Toprağı çapayla parçalamak |
| guhastin | taşımak | Toprağı başka yere taşımak |
| avêtin axê | toprağa atmak | Genellikle cenazelerde |
| zêdekirin | gübrelemek | Toprağı zenginleştirmek |
| Kürtçe | Türkçe | Açıklama |
|---|---|---|
| demê hejandinan | ekim zamanı | Tohumların toprağa atıldığı zaman |
| demê baranê | yağmur zamanı | Toprağın suya doyduğu zaman |
| demê zextkirinê | sürme zamanı | Toprağın işlenme zamanı |
| demê berhemê | ürün alma zamanı | Hasat zamanı |
| payîz | sonbahar | Genelde ekim dönemi |
| bihar | ilkbahar | Toprak uyanışı, ekin dikimi zamanı |
| havîn | yaz | Toprak kurur, sulama ihtiyacı artar |
| zivistan | kış | Toprak dinlenir, buzlanır |
| Kürtçe | Türkçe Anlamı | Açıklama |
|---|---|---|
| li ser axê | toprağın üstünde | Örneğin: li ser axê rûniştin |
| di nav axê de | toprağın içinde | Örneğin: binav kirîye di nav axê de |
| jêrê axê | toprağın altında | (Mezar gibi bağlamlarda) |
| ji axê re | topraktan dolayı | Neden-sonuç bağı |
| bi axê re | toprakla birlikte | Ortaklık / birliktelik belirtir |
| berî axê | topraktan önce | Zaman bildirir |
| pêşî axê | toprağın önünde | Konum belirten |
| Türkçe | Kürtçe (Kurmancî) |
|---|---|
| kuru | zehmetî, qir |
| ıslak | germ, avîn |
| çamurlu | gilldar, avaxî |
| tozlu | hêvî, hêvê têda heye |
| sert | qelek, dijwar |
| yumuşak | nerm |
| doğurgan (verimli) | hezîr, zêdeçê |
| taşlı | berdar, kevirdar |
| bereketli | bêrketdar |
DEM Parti İmralı Heyeti üyesi Pervin Buldan, Barış ve Demokratik Toplum Süreci kapsamında kadınların rolüne…
İçişleri Bakanlığı, Sözcü yazarı Saygı Öztürk’ün “Yeşil” olarak bilinen ve 1990’lı yıllarda faili meçhul cinayetlerle…
Suriye Demokratik Güçleri (SDG) Genel Komutanı Mazlum Abdi, Hesekê’de düzenlenen Demokratik Suriye Meclisi’nin (MSD) kuruluşunun…
CHP Genel Başkanı Özgür Özel, İlke TV'de katıldığı Konuşma Zamanı programında açıklamalarda bulundu. Özel, devam eden…
Şırnak Ekoloji Derneği, Silopi’nin Balıkkaya (Biliga) bölgesinde korucuların çiftleşme ve ürüme dönemindeki 36 dağ keçisini…
Dersim Araştırmaları Merkezi (DAM) ile Pertekliler Derneği tarafından düzenlenen “Ervah-ı Ezelden Günümüze Kızılbaşlık ve Deyişler”…