Psikiyatri Uzmanı Doç. Dr. Cemil Çelik, son yıllarda hızla artan alışveriş bağımlılığına (onyomani) dikkat çekti. Sosyal medyanın ve dijital pazarlamanın etkisiyle tetiklenen bu psikolojik rahatsızlık, kişilerin yaşam kalitesini ciddi şekilde etkiliyor. Araştırmalara göre özellikle kadınlar bu bağımlılığa daha yatkın.
Alışveriş bağımlılığı genellikle kişinin kendisini kötü hissettiği dönemlerde alışveriş yaparak rahatlamasıyla başlıyor. Alınan ürünün maddi değeri düşük olsa bile, verdiği geçici mutluluk bağımlılığı tetikliyor. Bu durum zamanla bir döngüye dönüşerek kişinin bütçesini ve sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebiliyor.
Bu Belirtilere Dikkat!
Uzmanlara göre alışveriş bağımlılığına işaret eden bazı belirtiler şöyle:
Alışveriş sırasında kendini mutlu veya güçlü hissetme,
Bütçeyi aşan alışverişler,
Çevreden gelen sık uyarılar,
Duygusal çöküntü sonrası alışveriş yapma isteği,
Harcamaların kontrolünü kaybetme.
Tedavi Mümkün mü?
Doç. Dr. Çelik, alışveriş bağımlılığının tedavi edilebilir bir rahatsızlık olduğunu vurguluyor. Özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi ve travma odaklı terapilerle önemli sonuçlar alınabiliyor. Tedavi sürecinde kişinin geçmiş travmalarıyla yüzleşmesi ve duygusal ihtiyaçlarının fark edilip karşılanması büyük önem taşıyor.
Uzmanlardan Kurtuluş Önerileri
Uzmanlar, bağımlılıkla baş etmek isteyenler için şu önerilerde bulunuyor:
Sosyal ilişkileri güçlendirmek,
Spor gibi alternatif aktivitelere yönelmek,
Bütçe kontrolünü sıkı tutmak,
Alışveriş listesi hazırlamak ve dışına çıkmamak,
Mutluluk duygusunu başka kaynaklarda aramak.
Bağımlılık Yeniden Nüksedebilir mi?
Tedavi sürecinde edinilen farkındalık ve yaşam tarzı değişiklikleri, hastalığın tekrarlamasını engellemede kilit rol oynuyor. Ancak tetikleyici faktörlerden uzak durulmazsa alışveriş bağımlılığı yeniden baş gösterebiliyor.