Almanya’da yaşayan Dersimli akademisyen, iş insanları ve kültür emekçileri sürgünde Dersim Etnografya ve Tarih Müzesi kurmak için kolları sıvadı. İnisiyatif tarafından yapılan açıklamada müzenin kurulma fikri anlatıldı. Açıklama şöyle:
Dersim, politik ve kültürel birikimiyle hemen her zaman bir tür “üniversite” şehri olmuştur. Her yaş grubundan insanlarının okumaya, anlamaya, tartışmaya, öğrenmeye meraklı olduğu bu şehir, sadece Türkiye’de değil, dünyada da büyük ölçüde bu özelliğiyle bilinmektedir. Bunun yanı sıra Türkiye genelinde de en çok göç veren bölge yine Dersim olmuştur. Günümüz Tunceli ilinin tamamı ve tarihi Dersim
Coğrafyasından Almanya’ya göç edenlerin aile bireyleriyle birlikte sayısı 460 binin üzerindedir. Yaklaşık on beş yıldan beri Türkiye’de başlayan Dersimli akademisyenlerin bir araya gelme girişimi, biz Avrupa’da yaşayan ve çalışan akademisyenleri de kapsayarak, iş insanlarının ve kültür emekçilerinin katkılarıyla 2014 yılında akademik bir Vakfın kurulmasıyla sonuçlanmıştır.
Avrupa’da ve Federal Almanya’da Dersim kökenli akademik bir potansiyele sahip olduğumuz gibi çok büyük bir oranda da kültür emekçileri ve iş insanı potansiyeline sahibiz. Bu durum hem Türkiye’de hem de Türkiye dışında birçok alanda mevcut olan akademik birikimin yanı sıra iş ve kültür dünyasını da
kapsayan bir örgütlenmenin kalıcı bir kurumsallaşmaya yönelik arayışlarını da beraberinde getirmiştir.
Yaptığımız araştırmalar Avrupa’da en uygun ve kalıcı bir kurumsallaşmanın Müze çalışmasıyla
sağlanabileceğini göstermektedir. Bu bağlamda kamuoyuna bir grup girişimci (akademisyenler, kültür emekçileri, iş insanları) olarak Almanya’da, sürgünde ilk etapta dijital bir Etnografya ve Tarih Müzesi kurmak için çalışmalara başladığımızı duyuruyoruz.
Bu çağrıyla “Sürgünde Dersim Etnografya ve Tarih Müzesi” kuruluş çalışmalarını kamuoyuna duyurarak sadece Dersim’li akademisyenlerden, kültür emekçilerinden ve iş insanlarından değil, aynı zamanda Dersim dostlarından ve çok kültürlülüğü önemseyen kesimlerden de ciddi bir destek bekliyoruz.
Bizler, Türkiye dışında değişik ülkelerde yaşayan Dersimliler olarak, insan potansiyelimiz, kültürel-sosyal yaşamdaki birikimlerimizle müze gibi daha kalıcı bir kurumu inşa etmek, istiyoruz. Böylece Dersim’in tarihi kültürel ve sosyal yaşamını dijital ortamda da olsa gelecek kuşaklara miras bırakarak tarihimizin tümden kaybolmasının önüne geçebileceğimize inanıyoruz. Kuracağımız müzede sergilerin yanı sıra tarihi ve güncel belgeleri (fotoğraflar, objeler, metinler, vb.) toplayarak dijital ortamda korumaya alacağız. Müzede, birçok kültür ve inancın bir arada yaşadığı Dersim Bölgesi’nin tarihi ile yaşatılan soykırımları bilim
dünyasının sunarak, öncelikle akademik ortamda işlenmesi ve korunmasını amaçlıyoruz.
Bunun yanı sıra Tarihi Dersim Bölgesi’nden göç ve göçün tarihi de müzede yerini alacaktır.
Bulunduğumuz Federal Almanya’da Dersim coğrafyasından gelen birinci kuşak göçmenlerin tarihi tüm yönleriyle işlenip kamuoyuna sunulacaktır. İlk etapta dijital olarak kurulacak olan Müze aktif bir web platformu, bir dizi film ve kitap belgeselinin yanı sıra gezici bir sergiyle de desteklenecektir. Dijital ortamda korunmaya alınacak tarihi ve çağdaş eserler halka sunulacaktır. Müze aynı zamanda bir eğitim kurumu işlevi de görecektir. Web sunumu aracılığıyla Dersim Bölgesi’nden Almanya’ya göçün tarihini temel
alan bir eğitim programı, fotoğraflar, video sekansları, animasyonlar ve metinlerle desteklenerek sanal bir kütüphanenin oluşturulması sağlanarak, akademilerin, bilim insanlarının, öğrencilerin ve gençlerin
kullanımına sunulacaktır. Metinler ve objeler dijital müzede Kırmanci- Zazaki ve Kırdaski-Kürtçe’den Türkçe, Almanca ve İngilizceye transkript edilip çevrilecek ve dijitalleştirilerek daha ileri düzeyde işlenip yeniden değerlendirilebilmesi için araştırmacıların ve diğer kurumların kullanımına sunulacaktır.
Böylece 1960’lı yıllarda Almanya’ya göçmen işçi olarak gelen ve bugün dördüncü nesille ulaşmış bulunan Dersimlilerin farklı ve çok yönlü tarihi görünür ve elle tutulur kılınacaktır. Bulunduğumuz Federal Almanya’da çok kültürlü yaşamı evrensel değerlerle, proje ve etkinlikler bazında destekleyip, din ve inanç
topluluklarının ortak değerlerde buluşması için çaba harcayacağız.
Tarihimizin bir parçası olun. Bize vereceğiniz destekle, Almanya gibi demokratik bir hukuk devletinde, bir bölgenin tarihine hayat vererek kaybolup gitmesini önleyecek, demokrasinin güçlenmesine katkıda
bulunacaksınız. “Sürgünde Dersim Müzesi” projesine araştırmacılar ve sponsorlar eşlik etmekte ve destek vermektedir. “Sürgündeki Dersim Müzesi”, ” Perspektive Vielfalt gGmbH – Kültürlerarası Araştırma ve Sosyal Hizmet Enstitüsü” tarafından kurulmaktadır. Projenin daha da geliştirilmesi için bağımsız olarak çalışan, özgürce karar veren bir koordinasyon ve planlama ekibi olacaktır. Bağışlar, objeler, belgeler, resimler, kitaplar vb. ile bize destek olmak isterseniz, lütfen bizimle iletişime geçin.
