Munzur ve Pülümür nehirleri birçok yaban hayvanına ve bitki türüne ev sahipliği yapmasıyla birlikte asırlardır Dersimliler için kutsal kabul edilir. Şimdi ise her iki nehire bırakılan hayvan dışkısı ve kanalizasyon sebebiyle tehlike altında.
Dersim’in kutsal mekanları kimi yerde bir ağaç, su, ateş, kimi yerde bir dağ ve taştır. Özellikle su Dersimliler için yüzyıllardır kutsal bir inanç değeridir. Fakat yine Dersim’de suyun can verdiği, ağaçlarla iki koldan tüm kenti dolanan Munzur ve Pülümür nehirlerine atık sular, bırakılan hayvan dışkıları ve kanalizasyon bırakılıyor. Özellikle Munzur suyunun kutsal kabul edildiği Dersim’de nehirlerin kirletilmesi ekolojik tehdidi de hızlandırırken Dersimliler yetkililerin bu konuda önlem almasını istiyor.
“KANALİZASYON ATIKLARI HER İKİ NEHİRDEKİ CANLILARI TEHDİT EDİYOR”
Türkiye Barolar Birliği (TBB) Çevre ve Kent Hukuku Komisyonu üyesi avukat Barış Yıldırım bu akarsulara akıtılan kanalizasyon sebebiyle akarsu ekosistemlerinde bulunan ve bu suları içen koruma altındaki canlı türlerinin ağır yaşam riski altında olduğunu ifade ederek şunları söyledi:
“Munzur Vadisi Milli Parkı’nın temel kaynak değeri Munzur Nehri ve yine yakın zamanda Nitelikli Doğal Koruma Alanı olarak ilan edilen Pülümür Nehri’ne de Ovacık Belediyesi’nin ve Pülümür Belediyesi’nin kanalizasyon atıklarını doğrudan karışıyor. Bu akarsular hem 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu hükümlerine göre hem 2860 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanun Hükümlerine göre hem de Korunan Alanların Tespit, Tescil ve İlana İlişkin Usul ve Esaslara Dair Yönetmelik Hükümlerine göre koruma altında ve bu akarsulara bırakın kanalizasyon atığı hiçbir şekilde etki edilmemesi gerekiyor. Yani karakterinin aynen muhafaza edilmesi gerekiyor. Yine bu akarsu ekosistemlerinde habitat bulan ve ülkemizin tarafı olduğu BERN Sözleşmesi’ne göre koruma altında bulunan pek çok fauna türü bulunuyor. Yabancı keçisi, su samuru, Munzur Vadisi Milli Park’ın temel kaynak değeri Munzur Nehri’ni habitat bulan Munzur alası, alabalığı gibi türler tehdit altında.”
“KANALİZASYON ATIKLARI İÇİN ACİL ÖNLEMLERİN ALINMASI GEREKİYOR”
“2017 yılında Pülümür Nehri’ne karışan çeşitli hayvansal atıklardan kaynaklı yüzlerce dağ keçisi ölmüştü.” diyen Yıldırım akarsuların kirletilmeye devam edilmesi halinde ekosistemin yok olmakla karşı karşıya kalacağını belirterek şöyle devam etti:
“Akarsu sistemlerinin korunması noktasında yıllardır çaba sarf ediyoruz. Baraj ve maden projelerine karşı korunması için ve yine bu özellikle Munzur havzasının Dünya Kültür Mirası Listesi’ne kazandırılması için yoğun bir uğraş içerisindeyken akarsu ekosistemlerinin bu şekilde kanalizasyonla tahrip edilmesi açıkçası hem hukuka aykırı hem vicdana aykırıdır. Burada bir an önce kanalizasyon atıkları için acil önlemlerin alınması gerekiyor. Bunun için gerekli işlemlerin girişimlerin derhal yapılması gerekiyor. Akarsuların kirletilmesi bu şekilde devam ederse bu ekosistemler yok olur. Özcesi burada ülkemizin taraf olduğu uluslararası sözleşmelere aykırı bir durum söz konusu.”
