Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Kürt siyasi mülteci Yılmaz Kökbalık’ı Yunanistan’a iade eden Hırvatistan’ı mahkum etti.
Erzurum’un Karaçoban ilçesinde uzun yıllar siyasi faaliyet yürüten Kökbalık, hapishane tehdidi ile karşı karşıya kaldı ve Yunanistan üzerinden Avrupa’ya gitmek istedi.
15 Aralık 2019 tarihinde kaçak yollardan Yunanistan’a çıkan Kökbalık, oradan da Hırvatistan’a geçti. Bu ülkede mağdur edilen Kökbalık, yaklaşık 2 ay boyunca gözaltında tutuldu. Gözaltında tutulduğu süre boyunca tehdit edildiğini belirten Kökbalık “Benim Kürt olduğumu ve HDP üyesi olduğumu belgeleriyle onlara sunmama rağmen beni Türkiye’ye göndermekle tehdit ettiler” diye konuştu.
Psikolojik işkence, tehdit ve tecrit uygulandığını söyleyen Kökbalık, siyasetçilerin devreye girmesiyle kamuoyu oluştuğunu ve Dünya Barış Merkezi’nin de devreye girdiğini kaydetti.
10 KEZ İLTİCA BAŞVURUSU YAPTI
Gözaltında kaldığı süre içinde avukatları aracılığıyla 10 kez iltica başvurusu yaptığını söyleyen Kökbalık, hukuksuz bir şekilde Yunanistan’a gönderildiğini söyledi.
Konuyu 2021 yılında Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne götüren Kökbalık’ın avukatlığını Dünya Barış Merkezi’nden avukatlar üstlendi ve konu 24 Temmuz 2021 tarihinde AİHM’e taşındı.
AİHM HIRVATİSTAN’I MAHKUM ETTİ
Kökbalık’ın AİHM’e, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 3, 13 ve 34. maddelerinin ihlal edildiği iddiasıyla yaptığı başvuruya ilişkin nihayi karar 17 Temmuz 2025 tarihinde verildi.
Buna göre, Hırvatistan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 3 ve 13. maddelerini ihlal ettiği için AİHM tarafından mahkum edildi. Mahkeme ayrıca Kökbalık’a 8 bin 500 euro tazminat ile 3 bin 300 euro avukat masraflarının da ödenmesine hükmetti.
EMSAL TEŞKİL EDEBİLİR
Kökbalık’ın yaşadığı uygulamalar özellikle ön Avrupa ülkelerinde yaygınlaşmış durumda. Hemen her gün benzer şekilde geri gönderme merkezlerinde tutulan insanlar işkence ve kötü muamele ve geri gönderme tehdidi ile karşı karşıya kalıyorlar. Dava avukatları, söz konusu kararın diğer tüm uygulamalar için emsal teşkil edebileceğini belirtiyor.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ilgili maddeleri:
Madde 3 – İşkence yasağı
Hiç kimse işkenceye, insanlık dışı ya da aşağılayıcı muamele veya cezaya tabi tutulamaz.
Madde 13 – Etkili başvuru hakkı
Bu Sözleşme’de tanınan hak ve özgürlükleri ihlal edilen herkes, ihlali bir Resmî makam gerçekleştirmiş olsa bile, ulusal bir makam önünde etkili bir başvuru yoluna sahip olmalıdır.
Madde 34 – Bireysel başvurular
Sözleşme Taraflardan herhangi biri tarafından alınan kararlar sonucu, bu Sözleşme ve protokollerde tanınan hakların ihlal edildiğini ileri süren herhangi bir gerçek kişi, hükümet dışı kuruluş veya birey topluluğu, Mahkemeye başvurabilir. Bu kişiler, başvurularının incelenmesini kolaylaştırmak amacıyla Mahkeme tarafından belirli kurallara göre tanınmış olan haklardan yararlanırlar. Akit Taraflar, bu kişilerin Mahkeme’ye başvurmaları ve Mahkeme önündeki usulleri izlemeleri nedeniyle herhangi bir şekilde baskıya maruz bırakılmamalarını taahhüt eder.
