Araştırmacı Yazar Erdoğan Yalgın’ın, “Kürt Aleviliği – 2, Réya/ Raa Heqi İnancı” adlı kitabı Fam yayınları tarafından çıktı. Daha çok Mezopotamya tarihi üzerinde yoğunlaşan Yalgın; uzunca bir süreden beri “Alevilik ve Kürt Tarihi” bağlamında sözlü ve yazılı araştırmalar yapıyor. Araştırmalarını, değişik dergi, gazete ve internet siteleri üzerinden okuyucusuyla paylaşıyor. Çalışmalarında, Alevilik inancının köklerini dil, tarih, coğrafya ve kültürel değerler üzerinden ele alıyor.
“Kürt Aleviliği-2, Réya/ Raa Heqi İnancı” kitabı, Yalgın’ın 4. eseri oluyor. “Yol 1 Sürek Réya/Raa Heqi İnancı-Kürt Aleviliği–I“ adlı çalışmasının bir devamı niteliğinde olan bu kitapta; genel anlamda Aleviliğin, özgün alanda ise “Kürt Aleviliğinin (Réya/Raa Heqi İnancı)” karanlıkta kalmış değerlerini gün ışığına çıkarıyor.
Elinizdeki bu çalışma; esas itibariyle Mezopotamya kökenli, Aryenik bir inancın çağımızdaki son mensupları olan Alevilerin, “tarih bilinci ve tarih yazıcılığı” kapsamında, inanca ilişkin uygulamalarında daha çok “sözlü geleneğin” toplumsal hafızadaki sürekliliğini konu ediniyor.
Burada inancın farklı alanlarına haiz otantik niteliklerini ele alan pratik uygulamalardaki olguların köklerine dokunulmaya çalışılmıştır. Yaklaşık son yüz yıldan beri genel anlamda “Alevilik” tanımıyla bilinen inancın içsel yapısındaki farklı sosyal, kültürel, dilsel, bölgesel ve etnik yönleri; her geçen gün biraz daha görünüme çıkmış bulunmaktadır. Bu bağlamda kitap; daha çok Kürt Aleviliğinin (Réya/Raa Heqi inancı) bazı bağlantı noktalarını, görece olarak açığa çıkarmak maksadıyla ele alınmıştır.
Yalgın; Kürt Aleviliğinin, kendi diliyle inanca ilişkin yarattığı kavramsal terminolojisini ve İnancın literatürünü alan araştırmalarıyla birlikte yazılı kaynaklarla ele almış. İnancın sözlü dilini etimolojik çözümlemelerle açımlayan bu çalışması, aynı zamanda inancın küçük bir “terimler sözlüğü” niteliğini de taşımaktadır. İnancın tarihsel arka planını, silinmeye yüz tutan hafızadaki kodlarını, farklı bağlantı noktalarını detaylı bir şekilde bu çalışmayla açığa çıkarmada büyük bir çaba gösterilmiştir.
Toplamda 306 sayfadan oluşan bu kitapta, tamı tamına 112 açıklamalı dipnot yer alıyor. Dipnotlara konu olan başlıklar ise metin arasında geçen kavramsal maddeleri kapsıyor. Antik Çağ, Orta Çağ ve yakın tarihimize ait olan söz konusu dipnot başlıklarının aktüalize edilmiş yan açıklamaları, kitabı daha anlaşılır kıldığı gibi, okuyucuya tarihi sevdiriyor ve tarihle ilgilenmeyi aşılıyor.
Bu vesileyle “kitap, aynı zamanda küçük bir ansiklopediyi andırıyor”, diyebiliriz! Kitabın bütünselliği içinde 200’e yakın yazılı kaynağa yer verilmiş. Metin içinde görsel malzemelerin (harita, grafik çizimleri, özel resimler) kullanılmış olması, pragmatik tarih okumalarını kolaylaştırıyor.
Kitap hakkındaki Bazı Görüşler:
“90 yıldan fazla bir süredir soykırımdan, pogroma, dil yasağından, bilgisini bulandırmaya kadar sistematik olarak Kürt Alevilerini görünmez kılma ve Kürt Aleviliğinin izlerini silme çabası, son hızla devam etmektedir. Erdoğan Yalgın’ın “Réya/Raa Heqi İnancı, Kürt Aleviliği I ve II” ciltlik kitapları; Kürt Aleviliğinin tarih ve bilgisi, Réya Heqi’nin zengin kavramsallığı, sosyal örgütlenmesi, tarihsel bağlantıları açısından bu izi silmeye karşı önemli bir itiraz çabası olarak, Réya Heqi’nin sonraki kuşaklara aktarılmasında çok önemli bir katkıdır“ Dilşa Deniz (Antropolog)
“Kürdler ve Alevilik konusunda Erdoğan Yalgın’ın çalışmalarının çok önemli bir yeri vardır. Kürd Aleviliği incelemesi de bu bakımdan çok değerlidir. Kanımca, bu çalışmalar, Kürdlerin kendi özlerine dönmelerini sağlayacaktır. Bu incelemelerin, Kürdlerin, kendi tarihsel kökleriyle buluşmalarında, kendi olmalarında büyük bir rolü olacaktır” İsmail Beşikçi (Sosyolog)
“Dersimin Gizemli Tarihi” adlı çalışmalarıyla tanıdığımız Erdoğan Yalgın’ın son iki kitabı “Kürt Aleviliği I-2” üzerinden bizlere Alevilik inancının kökleri hakkında farklı bir okuma yaptırıyor. Biliyoruz ki; Mezopotamya merkezli Kürt Aleviliğinin; kökleri oldukça çok derindedir. Ne var ki; binlerce yıldan beri istilacılar, bu antik inancın gelişmemesi ve hatta eritilmesi-yok edilmesi için ellerinden geleni yapmışlardır. İşte tam da bu noktadan hareketle, bu yolun evlatlarından biri olan Erdoğan Yalgın; bu gidişata “dur” demek için büyük bir çaba içerisinde, arı gibi çalışmaktadır. Erdoğan Yalgın’ın bu çalışmaları gelecek için birer arşiv niteliğinde olup, okunması, saklanması, korunması gereken eserlerdir.” Hüsein Ali Kerim (Araştırmacı Yazar, Dil bilimci)
Kitabın erişim noktaları:
Dersim Kitabevi, Moğultay Mahallesi, Dar Sokak, No: 18, Dersim
Kürt Aleviliği-2 – Erdoğan Yalgın – Pirtukakurdi.com
Kürt Aleviliği 2 – Reya/Raa Haqi İnancı (Erdoğan Yalgın) – Fiyat & Satın Al | D&R (dr.com.tr)
Kürt Aleviliği – 2 Rêya/Raa Haqi İnancı : Erdoğan Yalgın: Amazon.com.tr: Kitap
