Kirmancîya Virene

Pîr u rayber amene, cem gîredene, tolîbî eve nîyazu dare de vinetenê, dûyayî guretenê. Xeletîye dare de pers bîyene, suzê xo qewul kerdenê.

Kirmancîye ke vake, sarê Dersîm hette; adet u torê yî harduno, Rawa Haqîya, zon u zuwaxo, kamîya sarê yî harduna. Naye ra gorewo ke, ge ge ke xeletîye bîye, nê wastene ke amê sarê yîsonî serde, eve kesreta xorîye ra yîsonî fek ra na nuxdey vejînê: ” Ax Kirmancîya virene ax.”

Çike Kirmancîya virene de mordemenî bîye, cîranenî bîye, ar u namus ra qeyir jumîn de barê kerdene bîye. Nêweşenî de weşîyenî de, veyve de cinaza de, ordim de, camaat de, tê lewe de tê het de pêro pîya vî.

Dewî bî, hegayî bî, mal u gayî bî, bostanî bî. Eve yerxatî pîya kar kerdene, poştî dênê jumînî. Hegayî ramitêne cûn vay dîyene, eke yê jû hegayê xo çîne bî tey bare kerdenê. Bare kerdene teyna yîsonî het de nê bîyene, muleçik u mîrçiku de, mor u milawunu de, vergê yabanî u teyru turê birî de bare kerdenê. Mal u mangeyî doşîyene, du sanîyenê, ron u toraq u duye kam ke çîne bî ci ra bare kerdenê. Bostanu de lovîg u xaru, lolik u kundir u tar deyra bî. Gojî, murî u horigî zofî vî. Yê kamjî dewujî ke çîne bî hêsa yî kî dêne ci.

Qirbanî bîyenê, nîyajî kerdenê vila. Heredayîşî kerdenê haştî, qirvanu sere bîyene topî, cemaat guretenê, kureteyî kerdenê. Cîranenî, gone germenî, zerevesayenî têhet de bîyenê girs, sarê yî serru Kirmancîya delalîye de weşîya xo hortê rindenî u weşîye de ramitenê.

Pîr u rayber amene, cem gîredene, tolîbî eve nîyazu dare de vinetenê, dûyayî guretenê. Xeletîye dare de pers bîyene, suzê xo qewul kerdenê. Heredîyayîşî nê mendene. Haştîye, birayîye u wayîye, têdustîye binge guretenê. Nîyajî, werde, her çî ardenê tê lewe, jumînî de barê bîyene. Herkes wu cem de cemal cemal de rindîye de, yîsonetenî de, haqanîyetenî de cem guretenê. Dima kî Pîr ya kî rayver çê talibu ra fetelîyene. Ebe haqenî, ebe rizayenî zere çeyî de çond teneyî estê dûyayî guretenê. Eve esqu çef, eve zere weşenî, eve rizayenî na raye ramitenê.

Sewa yenîye de çiley fîtenê ra ci, zirfetî pojîyenê, qom qevîl ciran sere bîyene top movet bîyene, mordemenî, cîranenî, dewujenî qiymet dîyene.

Tîja sodirî de xo çarnenê bimbareka Tîjî, sarê dîna elemî re, qom u qevîlî re, cîranu re, koso ju de kî xo re dûyayî kerdene.

Sewunê zimostenî de lozine verde, sova verde Kirmancîye de sanîk vajîyenê, tarixê ma wo viren qesey bîyene, heşîrîye u rindîye, zulim u zorbajîye u xoserîye amenê ra zu. Canukenî u camordenî, şerenî u çerenî, rindenî u qolayenî qesey bîyene.

Çînevîyayenî de pîya, bolixenî de pîya, cîranenî de, birayenî de, nîyaz u qirvan de, sogiste, zirfetî de her cayê weşîye de pêro pîya vîme.

Kirmancîye de her çî rizayenî de bîyene, haqîqatî her daîm virende amene. Raştîye, rindîye haştîye her keşî ra gore en virende vîye.

Tarixê ma de, adet u kultirê ma de, felsefa ma de bare kerdene, ordim kerdene, dostenî haştenî temele weşîya ma vî. Pîya, birayenî de, haqîqat de, têdustenî de, têlewe de weşîya xo ramitenê. Ma sarê Dersîmî domenê na Kirmancîyeyîme. Ma gunê na rozu na tarixê xo her daîm xo vîr de biceme.

Naye ra wo ke têdustîye teyna xo re nê, her keşî re, her miletî re, her îtîqatî re, her wesey re wazeme.

Kirmancîya ma; zonê Kirmancîye wo, rawa Haqîya, raştîya, têdustîya, haştîya, pîya bare kerdena. Weşîye de, rindîye de, sata tenge de, roza hîrayenî de tê lewe de vinetena. Sata tenge de dostenî, Kirmancenî, felsefa Kirmancenî xo vîr ardena.

Ewro barê vilê ma vo ke, na felsefa Kirmancîye (felsefa îsonîyetenî) domanunê xo re, tornunê xo re qesey kerîme, na borzalu, na felsefa hortê sarê Kirmancî de vila kerîme.

Ewro her vizoyê caye welatê Kirmancîye’de bêbextîye, zulumkarîye u zorbajîye, xo vurnayis xo rê ca vîneno. Kamjî saro Kirmanc ke na bêbextîye de ca ceno, wu duskinê na rawo, duskinê însonîyetenîyo. Tarix bêbextenî de kerdenunê yînu nusneno. Herkes eve kerdenunê xo tarix de cayê xo ceno. Rawa Kirmancîye kî, rawa însonîyetenî kî kerdenunê her keşî her keşî ra gore nusnena.

Waxt waxtê her vizoyê hardê Kirmancîye’de qarşîyê zulm u Kerbela de Wuşen vîyayena, Hesen vîyayena. Hete însonîyetenî de, hetê haqîqatî de ca guretena, Kirmancîya xo de, raştîye de weşîya xo ramitena.