Dersim’den göç: Milletvekili Kordu meclis araştırması istedi

Yeşil Sol Parti Dersim Milletvekili Ayten Kordu, 1975 sayımında 164 bin olan Dersim nüfusunun, 2022 yılı sonu itibariyle 84.366’ya düştüğüne dikkat çekerek, artan göç sorununun araştırılması, göç nedenlerinin tespit edilip çözüm üretilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması amacıyla Meclis araştırması açılması talebinde bulundu.

Dersim’de son yılların en önemli konusu göç sorunu. Özellikle genç nüfusun hızla göç etmesi toplumda da tartışmalara yol açıyor ve geleceğe dair endişe yaratıyor. En çok göçün olduğu Kanada’ya insanların fazla zorlukla karşılaşmadan rahatça gidebiliyor olması, beraberinde ‘acaba Dersimli gençler için göç özellikle kolaylaştırılıyor mu?’ sorusunu da gündemde tutuyor.

Yeşil Sol Parti Dersim Milletvekili Ayten Kordu, kentte giderek can yakıcı hale gelen bu konuyu, bir araştırma önergesi vererek meclis gündemine taşıdı.

“2022 YILINDA 7500 KİŞİ DERSİM’DEN GÖÇ ETTİ”

Cumhuriyet’in kuruluş aşamasından itibaren devletin özelde Dersim genelde ise Kürt ve Alevi nüfusunun artışına yönelik bir mühendislik planlaması içerisinde olduğunu, bunun süregelen bir ajanda çerçevesinde uygulandığını ve bu minvalde özel politikalar üretildiğine dair tartışmalar bulunduğunu dile getiren Milletvekili Ayten Kordu, “Türkiye’de siyaseten yaşanan belirsizlikler, süre gelen insansızlaştırmaya yönelik özel mühendislik kimliğe, dile inanca ve kendini ifade etme konusunda temel hak ve özgürlükler konusunda kesintisiz bir şekilde baskı politikaları devam etmektedir. Buna Türkiye’de giderek derinleşen ekonomik krizin ortaya çıkardığı sosyal sorunlar da eklenince Kürt illerinden batıya doğru göç gün geçtikçe daha da artmaktadır” dedi. yeni casino siteleri

Devletin kuruluş sürecinden itibaren, Dersim’deki nüfus artışına yönelik bir mühendislik politikasının olup olmadığına dair soru işaretlerinin ortadan kaldırılması, son yıllarda Dersim’deki giderek artan göç sorunun nedenlerinin araştırılması, göç nedenlerinin tespit edilip çözüm üretilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması amacıyla Meclis araştırması açılmasını isteyen Kordu, önergesinin gerekçesinde şunları belirtti:

“Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 yılına ilişkin “İç Göç İstatistikleri” bültenine göre sadece 2022 yılında 7 bin 578 kişinin Dersim’den göç ettiği anlaşılmaktadır. Uzun yıllardır sürekli göç veren Dersim’de özellikle son iki yıldır gençlerin göçünün yoğun bir şekilde artması Dersim’in tamamen insansızlaştırılmasına yönelik büyük bir endişeye sebep olmaktadır. Göç destinasyonunda ise Avrupa ülkeleri ön plana çıkmaktadır. Gençlerin göç nedenlerinin başında politik belirsizlik, işsizlik ve buna bağlı olarak ortaya çıkan gelecek kaygısı gelmektedir.

“GÖÇÜN ESAS NEDENİ İŞSİZLİK, BASKILAR, GÖZALTILAR VE DAVA DOSYALARI”

İnsan Hakları Derneği Dersim Şubesi yöneticilerinden Hüseyin Yaşar Sezgin, genç nüfusun gidişiyle ilçelerde ve kent merkezinde yapının değiştiğini, artan genç göçün esas nedenlerinin işsizlik, baskılar, gözaltılar ve tutuklamalar olduğunu belirterek, “Dersim coğrafyasında özellikle son yıllarda dava dosyalarından kaynaklı da zorunlu bir göç dalgası oluştu. Hukuk devletinin ilkeleri yerine getirildiği takdirde bu göç yavaşlayacak hatta durma noktasına da gelecek” dedi.

Eğitim-Sen Dersim Şubesi Başkanı Hüseyin Kasun ise lise çağındaki öğrencilerin bile hayallerini yurt dışına göre kurmasına dikkat çekerek, “Önceleri işsizlik ve siyasal ortam başat faktördü, şimdilerde ise geleceğe yönelik endişeler birinci sırada. Öyle ki artık işi, mesleği, kariyeri olan, hatta kamu çalışanı olanlar bile birçok şeyi geride bırakıp göç ediyor. Yetişmiş genç ve donanımlı insanların memleketini terk etmesinin ayrı bir olumsuz etkisi var” ifadelerini kullandı.

“DERSİM GENÇ NÜFUS ORANININ EN DÜŞÜK OLDUĞU İL”

Meclis araştırması teklifinde İHD ve Eğitim-Sen’in açıklamalarına da yer veren Kordu, gerekçelerini şöyle sürdürdü;

“Dersim’in sürekli göç veren bir il olması, sadece ekonomik ve sosyal nedenlerden kaynaklanmamaktadır. Dersim’de genç nüfus hızla azalmakta, yaşlı nüfus artmaktadır. TÜİK’in 17 Mayıs 2023 tarihinde açıkladığı verilere göre Dersim’de yüzde 12,7 ile genç nüfus oranının en düşük olduğu iller arasında yer almaktadır. Bu durumu sosyolojik olarak sadece nüfusun doğal akışkanlığı üzerinden değerlendirmek hem çözüm üretmeyi imkansız kılmakta hem de tarihsel bağlamıyla Dersim’de uygulanan insansızlaştırma politikalarının görmezden gelinmesine sebep olmaktadır. Bu nedenle Dersim’in göç verme konusunu ekonomik ve sosyal gerekçelerle birlikte özellikle devletin 1938 yılından itibaren uyguladığı insansızlaştırma politikalarını içeren bir bağlamla tartışmak yapısal bir çözüm üretmeyi ancak mümkün kılacaktır. Aksi halde Dersim’de sürekli artan göçe dair yapısal bir çözüm üretmemiz söz konusu olmayacaktır.

Göç eden insanları yüzde yüzünü geriye getirmek mümkün olmasa da gerekli tedbirler alınıp öncelikle güvenlikçi anlayışla sürdürülen politikalardan vazgeçilirse göçün psikolojik eşiği büyük oranda kırılmış olacaktır. Bununla birlikte istihdam ve yaşam koşullarını iyileştirilirse, baskı ve insansızlaştırma politikalarından vazgeçilirse göç azaltabilir zaman içerisinde göçü tamamen durdurulabilir. Bu nedenle zaman kaybetmeden her yaş grubunun beklentilerini tarif edebilecek çalışmalar yapmalı ve buna ilişkin politikalar üretilmelidir. Özellikle gençlere yönelik daha çok politika geliştirilmeli ve nitelikli istihdam alanları yaratılmalıdır.”