UNESCO’ya göre, dünya üzerinde kaybolmakta olan dillerden 18 tanesi Türkiye’de bulunuyor. Bu diller arasında Kırmancki (Zazaca) da bulunuyor.
Alevi nüfusun en yoğun olduğu Dersim’de, “kaybolma tehlikesi” altında olduğu bilimsel raporlara konu olan Kırmancki, 1993-94 yıllarında köy boşaltmalarının ardından metropollere doğru yaşanan göç nedeniyle tehlike altına girmeye başladı.
Kırmancki ve Kurmanci’nin konuşulduğu Dersim’de aileler, unutulan dillerinin yeniden canlanması için çocukların anadilini öğrenmesini istiyor.
Türkiye’de ilköğretimde 31 Ocak’ta sona erecek olan seçmeli ders tercihi sürecinde Kırmanckinin seçilmesi isteyen vatandaşlar, dilin kaybolmaması için herkesin duyarlı olmasını istiyor.
Dersim Belediyesi tarafından 2 ay önce açılan Kırmancki kursu ve korosuna katılan çocuklar da anadillerini öğrenmenin heyecanını yaşıyor.
Dersim Haber’de yer alan habere göre; Zazaca öğretmeni Ümit Karabulut’tan haftada 2 saat eğitim alan öğrenciler, hem dillerini öğreniyorlar hem de bu dilde müzik eğitimi alıyorlar.
Kursa katılan öğrencilerden Silyem Altun, “Dersimliyim ve 10 yaşındayım. 5’inci sınıfa gidiyorum, dilimi çok seviyorum, çocuklar dilini öğrensinler “dedi.
Zeryam Turan, “Benim ismin Zeryam, 10 yaşındayım, dilimi çok seviyorum, burada dilimizi öğreniyoruz” ifadesini kullandı.
Alişer Yıldırım da, “Hoş geldiniz, adım Alişer, Dersimliyim ve dilimizi seviyorum, burada dilimi öğreniyorum. Evim burada annem, babam ve kardeşim burada” diye konuştu.
Belediye tarafından kurulan Kırmancki (Zazaca) kursunun iyi olduğunu ancak okullarda da okutularak desteklenmesi gerektiğini ifade eden Kırmancki öğretmeni Ümit Karabulut, “Burası belediye tarafından açılan dil atölyesi. Çocuklarımız burada hem dillerini hem de müziğini öğreniyorlar. Her ikisini de bir arada öğreniyorlar, dillerini, inancını tanıyorlar, bu çocuklar için çok iyi. Bir yandan da bu ay okullarda seçmeli Zazaca dersi var. Çocuklar buraya gelip dillerini öğreniyorlar ama bu yeterli değil, biz istiyoruz ki anne ve babalar okullarda Zazaca dersini seçsinler, çocuklarımız bu dili öğrensin ve bu iş biraz daha ileri gidebilsin. Hepimiz bu dil üzerinde duralım ve çocuklarımız konuşabilsinler” dedi.
Çocuklarına hem Zazaca kursunda eğitim aldıran hem de okullarda seçmeli dersi seçen aileler, Zazacanın yaşatılması için önce çocuklara öğretilmesi gerektiğini belirtiyor.
Aynur Turan, “Annemiz ve babamız sürekli konuşurlardı biz de konuşurduk, biz ne zaman Türkçeyi öğrenmeye başladık dilimizi unuttuk. Biraz büyüdükten sonra aklımız başımıza gelince biz de konuşmaya başladık. Ben de istiyorum ki çocuklarım bu dili konuşsunlar, kültürünü öğrensinler. Belediye kurs açtı emeği olanlara teşekkür ediyorum. Ben de çocuğum neden dilini öğrenmesin dedim, çocuğumu gönderdim, çok mutluyum” diye konuştu.
Filiz Güngör ise şunları söyledi:
“Ben istiyorum ki çocukların hepsi evlerinde dillerini konuşsun, çünkü artık kimse konuşmuyor, hepimiz unutmaya başladık. Belediye sağolsun bu kursu açtı, biz de çocuklarımızı getirdik. Biz de diyoruz çocuklar öğrensinler, herkes de konuşsun. Anne babalar okullarda bu dersi seçsinler, nasıl İngilizce ve diğer dersleri seçiyorlarsa kendi dilimizi de seçsinler ki çocuklarımızın hepsi konuşabilsin” dedi.
