Türkiye’nin farklı illerinde hayvanlarda görülen SAT-2 tipi şap virüsü nedeniyle Tarım ve Orman Bakanlığı’nın talimatı çerçevesinde, ülke genelinde hayvan pazarları kapatıldı. Bakanlık hayvanlarda görülen bu hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla çeşitli önlemler aldı.
Alınan tedbirler istikametinde ithalat, ihracat ve kesim maksatlı sevkler dışındaki tüm hayvan hareketleri yasaklanırken Erzurum’da da Avrupa’nın en büyük hayvan pazarı olan Doğu Anadolu Canlı Hayvan Pazarında da sıkı önlemler alınıyor.
Erzurum’dan diğer illere yapılacak olan sevkiyatlar durduruldu ve hayvan hareketini önlemek için canlı hayvan pazarları kapatıldı. Yine birçok hayvanın bulunduğu canlı hayvan pazarlarında dezenfekte çalışmaları da yapılacak.
Öte yandan, çok hızlı bulaşma riski olan şap hastalığına tedbir olarak Türkiye’de ikinci bir emre kadar veteriner hekim, veteriner sağlık teknikeri ve teknisyenlerinin izinleri de iptal edildi.
Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan konuya ilişkin açıklama geldi. Açıklamada, bir numunenin daha önce Türkiye’de rastlanmayan SAT-2 serotipi olduğu tespit edilerek etkenin izole edildiği ve Türkiye’de bu serotipe karşı aşı üretimi için çalışmalara ivedilikle başlandığı, il müdürlüklerinin yanı sıra tüm paydaşların konuyla ilgili uyarıldığı vurgulandı. O açıklamanın tamamı şöyle:
Şap hastalığı ülkeler arası canlı hayvan ve hayvansal ürün ticaretini olumsuz yönde etkileyen, büyük ekonomik kayıplara neden olan, çift tırnaklı hayvanların akut ve çok bulaşıcı viral bir hastalığıdır. Şap virusu, antijenik olarak değişkenlik gösteren viruslardan biridir ve 7 farklı serotipi (A, O, C, Asia 1, SAT1, SAT2, SAT3) vardır. Bu serotipler çok sayıda alttip ve varyanta sahiptir.
Diğer tek iplikçikli RNA virüslerinde olduğu gibi şap virüsü de doğal şartlarda yüksek mutasyon oranına sahiptir Antijenik varyasyon en çok A tipinde belirgindir. Bunu O ve C tipleri takip eder. Asia l suşları arasında da önemli antijenik varyasyonlar tespit edilmiştir. Bu çeşitlilik, hastalıkla mücadelede aşı kullanımını güçleştiren bir etmendir.
Sınırlı sayıda bulunan aşı suşları, dünyanın farklı bölgelerinde, bazen aynı bölgede mevcut viruslar için etkili bir koruma sağlayamaz Şap hastalığı virusu, Picornaviridae ailesi Aphtovirus altgrubu içerisinde yer alır. Şap virusu, pH 7- 9 arasında stabil olmakla birlikte en dayanıklı olduğu pH değerleri 7.2 ile 7.6 arasıdır. Bunun haricindeki pH değerlerinde hızla inaktive olur.
Kemik iliği ve lenf bezlerinde uzun süre canlı kalabilir. Direkt temas, enfekte ve duyarlı hayvanlar arasında en yaygın bulaşma formudur. Şap hastalığı mihraklarının yaklaşık %95′ inde bulaşma direk temasla olur. Birbirlerine çok yakın mesafede bulunan hayvanlar arasında oluşan aerosol bulaşma direk temasın en önemli yoludur. Şap virüsü hayvanların soludukları havada enfeksiyondan beş gün sonrasına kadar bulunabilmektedir.
